زیست بوم
مناطق زندگی تمام گیاهان ، حیوانات و سایر موجودات با شرایط طبیعی محیط در یک منطقه ویژه بنام زیست بوم شناخته شده است . یک زیست بوم با انواع حیات گیاهی مشخصی با توجه به موقعیت ، شرایط آب وهوائی ، عرض جغرافیائی و ارتفاع تعیین می شود .
برای مثال در قسمت های شمال آمریکا و آسیا جنگلهای مخروطی و جنب قطبی وجود داردن که دارای شرایط طاقت فرسایی بوده و فصل رشد درختان در آن کوتاه است . بجای درختان گیاه کوتاه قد توندرا در این مناطق رشدو نمو می کنند . با افزایش ارتفاع پدیده مشابهی اتفاق می‌افتد بطوریکه درختان جای خود را در مناطق بلند کوهستانی به گیاهان کوتاه قد می‌دهند .
زیست بوم های اصلی کره زمین شامل : جنگل های بارانی استوائی ، جنگلهای مخروطی شمال ، توندرا ، بیابان ، مراتع ساوان و بلوط کوتاه قد است . اگر چه بعضی اوقات بصورت اختیاری اصطلاح زیست بوم در مورد محیط های وابسته به دریا بکاربرده شده که بیانگر مناطق زیســت دریائی مانند منطــــــقه ساحــلی وآب کم عمق ، منطقه آبهای آزاد اقیانــوس های باز ومنطقه عمیق کف اقیانوسی است .
جنگل های باران‌های استوائی پیچیده ترین زیست بوم های جهان است . این زیست بوم در ارتفاعات پایین منطقه استوائی پیدا می شود جائی که همیشه گرم ومرطوب است . درختان جنگلهای بارانی توسط سایه شاخ و برگ متراکم بالائی و در هم تنیدگی درختان جنگلی متمایز می شوند . ارتفاع این سایبانها ممکن است به بیش از
جنگل های مخروطی شمالی را بنام تایگای روسیه می شناسیم ، نواری در امتداد آلاسکا ، کاندا ، روسیه ، و چین یافت شده ودر جاهایی که زمستانهایی با دوره سرمای طولانی هستند . مخروطیان عبارتند از : صنوبر ،کاج سیاه ، شاه درخت و گیاهان غالب حتی گل سنگ ها و همچنین خزه‌ها زیادی که در تمام مانداب ها و باتلاق های تمام مناطق رشد می کنند .
توندرای مناطق جلگه‌ای فاقد درخت است ودر نیمکره شمالی در قسمت شمال جنگل های مخروطی و در نیمکره جنوبی در پنینسولای قطب جنوب قرار دارد . در این زیست بوم درختان به دلیل برودت ، یخبندان دائمی و وجود یک لایه یخ زده در زیر خاک نمی توانند جان سالم ببرند .
زیست گیاهی تمایل اندکی به رشد ونمو در سطح زمین دارد . در تابستان تعداد زیادی از پرندگان به توندرا مهاجرت می کنند تا از حشرات آن تغذیه نمایند . جانوران دیگر یافت شده در این منطقه شامل : گوزن شمالی ، گرگ ، روباه و موش های آبی است. یک زیست بوم مشابهی بنام زیست بوم کوهستانی نامیده می‌شود که در مناطق بلند کوهستانی در نقاط مختلف جهان یافت شده است . گیاه بعلت شرایط طاقت فرسای دارای رشد پایینی در علفزارهای مناطق کوهستانی است .
زیست بوم کویر با بارش
زیست بوم های مراتع در هر قاره‌ای بجز در قطب جنوب یافت می‌شوند و یک چهارم سطح زمین را پوشانده‌اند. معمولا مراتع در زمین های مسطح و در حال لغزش یافت می‌شود و تمایل دارند در داخل قاره‌ها جائی که مقدار بارش کمتر است رشد نمایند. . خشکسالی های زیاد دوره‌ای در مراتع اتفاق می افتد که در پی آن حرارت سوزان گیاهان زیادی را از بین می‌برد . مراتع بوسیله گندمیان ، جگن ها وسایر گیاهان کوچک و پایدار پوشانده شده‌اند . خشکسالی ، آتش سوزی چرای آنها توسط گیاهخوارانی مانند گوزن و گاومیش های کوهان دار امریکائی رشد درختان را محدود می‌سازد . هم اکنون مراتع زیادی بطور وسیع به زیر کشت برده شده و در آنجا محصولاتی مانند گندم ، ذرت و سایر غلات کاشته شده است .
ساوانهای مناطق استوائی بوسیله مراتع و درختان منفرد و قابل گسترش هستند . بزرگترین و مشهور ترین ساوانهای جهان ساوان افریقا است که قسمت جنوبی قاره تا بیابان صحرا پوشانده است. در ساوانهای افریقا گله‌هایی از حیوانات در چمن های آن به چرا مشغول بوده وزرافه‌ها هم از بالای درختان تغذیه می کنند . ساوانهایی استوائی دیگری در امریکای جنوبی و هند و استرالیا یافت شده است .
زیست بوم بلوطهای کوتاه قد با بیشه های از برگ های کوچک بوته های همیشه سبز را احاطه کرده است . ویژگی های آن تابستانهای گرم و خشک و زمستانهای خنک و مرطوب دارد . این زیست بوم در ارتاعات پای کوهی کالیفرنیا و مناطق آب وهوائی مدیترانه‌ای یافت می شود . گیاهان بلوط با آتش سوزهای فراوان ناشی از رعد وبرق و شرایط خشک سازگاری پیدا کرده‌اند.
منبع:http://geography-dept.talif.sch.ir
